„ W załączeniu przesyłam szkic działki z zapytaniem czy zgodnie z prawem budowlanym jest konieczność wykonania tego projektu narażając właściciela na koszt 1100,-zł (mapka do celów proj. 600,- + PT 500,-).
Każdy zakład wodociągów wymyśla swoje żądania, mimo posiadania inwentaryzacji po poprzedniej inwestycji sieci ulicznych.
Czy Zakład Wodociągu ma prawo żądać PT na to krótkie połączenie przyłączy z budynkiem bo dla ZUD nie musi być uzgodnienia po zmianie przepisów 2014 r. ze względu na teren właściciela. „
Odpowiedź jest aktualna na dzień jej sporządzenia, czyli 10 lipca 2017 r.
W odpowiedzi na zapytanie Wielkopolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa wyjaśnia następująco.
Odpowiedź opracowano na podstawie aktualnej wersji Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane
(Dz.U. 2016 poz.290 z 8 marca 2016 r. – Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 lutego 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo Budowlane). Po ogłoszeniu tekstu jednolitego wprowadzono jeszcze zmiany ujęte w czterech ustawach. Obecna uaktualniona wersja została umieszczona na stronie internetowej „INTERNETOWY SYSTEM AKTÓW PRAWNYCH" jako tekst ujednolicony pod adresem: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20160000290 oznaczony sygnaturą: D20160290Lj.pdf.
W końcowej części niniejszej opinii umieszczono wyciąg z Prawa Budowlanego w zakresie odnoszącym się do przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych.
Ogólnie rzecz biorąc, należy potwierdzić, że koniecznością jest zlecenie opracowania aktualnej mapy (mapa do celów projektowych) oraz zlecenie opracowania dokumentacji projektowej osobie z odpowiednimi uprawnieniami i to osobie czynnej zawodowo.
Odnosząc się szczegółowo do poruszonego zagadnienia należy uwzględnić wszystkie okoliczności przedstawionego w pytaniu problemu. Nie wszystkie uwarunkowania tam podano, więc poniżej zawarto analizę możliwych okoliczności.
Analizując zagadnienie należy najpierw ustalić kilka istotnych okoliczności:
1. czy załączony przez składającego pytanie szkic to tylko szkic, czy też pytający posiada mapkę powykonawczą z okresu wykonania przewodów („przyłączy") wskazanych na szkicu. Założyć należy, że sieci uliczne istnieją i znajdują się na mapie w ośrodku geodezyjnym i w dokumentach inwentaryzacyjnych przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego,
2. czy istniejące w ziemi przewody to niedokończona oficjalna budowa sprzed kilu lat, czy też wynik samodzielnej działalności właściciela posesji (pytającego lub Jego poprzednika). Jeśli posiadane dokument wskazywałyby, że przerwa w budowie trwa mniej niż 3 lata, to możliwa jest kontynuacja bez żadnych warunków. Informacja zawarta na szkicu, że przewody leżą już 5 lat raczej wyklucza takie rozwiązanie, a więc kontynuacja musi być traktowana jako nowa budowa ze wszystkimi wymogami prawnymi.
3. czy pytający lub jego poprzednik występował do przedsiębiorstwa o wydanie warunków technicznych podłączenia (popularnie „WTP"), jeśli tak, to czy są jeszcze ważne i czy przedsiębiorstwo uznało
w nich, że podłączenia do sieci ulicznej już istnieją (czyli są legalne i ujęte w bazie danych przedsiębiorstwa). Jeśli są takie WTP, to należy wg nich postępować.
Jeżeli istnieje mapka stara pokazująca to, co ujęto na szkicu i jest to mapka „oficjalna", czyli znalazła się także w zasobach „geodezji" i przedsiębiorstwa wod-kan, należy sprawdzić czy potwierdza ona,
że na przewodzie kanalizacyjnym zabudowana jest studzienka (jak to pokazuje szkic). Jeśli została zabudowana studzienka kanalizacyjna – to pytający już ma przyłącze kanalizacyjne. Wykonanie podłączenia do budynku mieści się w zakresie instalacji kanalizacyjnej i nie wymaga żadnych uzgodnień. Osobną kwestią jest rozpoczęcie użytkowania tego przyłącza. Użytkowania nielegalnego oczywiście nie należy dopuszczać - połączone będzie z karami. Użytkowanie legalne polega na podpisaniu odpowiedniej umowy o świadczenie usług odbioru ścieków z przedsiębiorstwem wod-kan. Przedsiębiorstwo w związku
z tym stawia pewne wymogi. Jednym z nich może być posiadanie aktualnej mapki z inwentaryzacją przyłącza i połączenia z budynkiem. Jeśli samo przyłącze, tj. część przewodu od ulicznego kanału do studzienki na działce wykonane zostało już dawno, to przedsiębiorstwo może domagać się sprawdzenia jego stanu technicznego i czystości, np. poprzez „kamerowanie", najprawdopodobniej na koszt właściciela posesji.
Znacznie trudniejszą jest kwestia przewodów wodociągowych. Przyłącze wodociągowe to odcinek od sieci ulicznej do wodomierza w budynku lub studzience wodomierzowej. Szkic pokazuje prosty odcinek przewodu wodociągowego PE-32 (mm), a jednocześnie pytający podaje, że jest tam jeszcze pętla 15 m. Nie widać jej na szkicu. Szkic pokazuje, że ten przewód połączony jest z siecią wodociągową. Tak więc przedsiębiorstwo wod-kan powinno o tym wiedzieć i mieć to połączenie zaznaczone i opisane w swoich dokumentach inwentaryzacyjnych. Wskazywałoby to na fakt, że połączenie sieci wodociągowej z „niedokończonym przyłączem" jest legalne. Na przewodzie pytającego, tuż za ulicznym przewodem wodociągowym (siecią wodociągową) powinien istnieć zawór odcinający dopływ do posesji. Jest mało prawdopodobne, aby przedsiębiorstwo nie miało o tym wiedzy, chyba, że podłączenie zrobiono bez wiedzy wodociągów. Pozostaje więc dokończenie realizacji, tj. wprowadzenie przewodu do budynku i zabudowa wodomierza w odpowiednim pomieszczeniu. Jeśli budynek już istnieje, to raczej przedsiębiorstwo nie wyda zgody na budowę studzienki wodomierzowej przed nim. Szkic tego nie pokazuje, ale należałoby uzyskać informację, czy budowane wówczas (5 lat temu) przyłącze zakończono studzienką wodomierzową – wtedy jest to „pełnoprawne", gotowe przyłącze. Połączenie budynkiem pozostaje poza zakresem uzgodnień z przedsiębiorstwem, ale oczywiście konieczne jest podpisanie umowy o dostawę wody. Podobnie jak z przyłączem kanalizacyjnym, przedsiębiorstwo będzie wymagało sprawdzeń przyłącza. Sytuacja jest o tyle trudniejsza, że przedsiębiorstwo gwarantować ma, że woda będzie czysta i zdrowotnie bezpieczna. Dla rury, która przeleżała w ziemi 5 lat konieczne będzie płukanie przyłącza i jego dezynfekcja z kontrolnymi badaniami laboratoryjnymi. Najprawdopodobniej także finansowane przez klienta przedsiębiorstwa.
Tutaj także należałoby zlecić wykonanie mapy inwentaryzacyjnej całego przyłącza wodociągowego.
Jeśli pytający nie ma takiej mapki i nie ma jej w zasobach ośrodka geodezyjnego (a więc i w danych przedsiębiorstwa wod-kan) to znaczy, że realizacja tych przewodów nie znajduje żadnego odzwierciedlenia w dokumentacji ośrodka geodezyjnego ani w dokumentach przedsiębiorstwa wodociągowego. Tak więc dla tych instytucji przewody wskazane na szkicu, te które mają być przyłączami, formalnie „nie istnieją"..
Pytający ma w takim przypadku dwie możliwości:
1. Wykazać przedsiębiorstwu wod-kan, że takie przewody istnieją – i dalej postępować, jak podano wyżej,
2. Przyjąć, ze tych przewodów nie ma i rozpocząć działania niejako „od nowa"
Różnica jest taka, że w pierwszym przypadku opracowanie mapki inwentaryzującej staje się konieczne, aby udowodnić istnienie przewodów wchodzących na teren działki. Należałoby zapłacić za mapkę inwentaryzacyjną, a zapewne jeszcze należałoby odsłonić (częściowo odkopać) te przewody, aby geodeta rzetelnie je namierzył. Ta mapka stałaby się więc automatycznie mapką do celów projektowych.
Potem po realizacji zadnia należałoby zlecić inwentaryzację wykonanego zakresu, aby mieć dla siebie i dla przedsiębiorstwa wod-kan dowód rzeczywistego stanu rzeczy. Wbrew ogólnym mniemaniom taka mapka staje się z upływem czsu coraz bardziej potrzebna. Zarówno przy awariach, jak i przyszłych rozbudowach czy zmianach zagospodarowania działki wiedza o położeniu całych przyłączy jest bardzo istotna. Także przy odsprzedaży posesji taka mapka stanowi dokument korzystnie wpływający na formalną stronę oferty, a często także na cenę.
W drugim przypadku, zakładając, że nie wiadomo, co i gdzie leży pod ziemią należałoby zlecić opracowanie mapki do celów projektowych i wtedy na niej nie będzie tych przewodów. Osoba projektująca „nowe" przyłącza winna opracować projekt na podstawie warunków podłączenia (WTP) uzyskanych od przedsiębiorstwa. Jeśli takowe pytający już ma, to z tych WTP będzie wynikało, czy należy się wpiąć
do sieci ulicznych, czy nie jest to konieczne, bo połączenia już istnieją. Wtedy będzie też wiadomo, od którego miejsca należy wykonać „nowe" przewody. Całą resztę procedury już opisano. W przypadku konkretnego przedsiębiorstwa mogą istnieć różnice w stosunku do tego co podano powyżej, ale nie powinny one być istotne.
W każdym z przedstawionych przypadków przynajmniej przyłącze wodociągowe musi być wykonane (lub dokończone, ale tak, jakby było wykonywane od nowa ze względu na upływ czasu od pierwszej realizacji). Tak więc niezależnie od stanu formalnego pokazanych przewodów i ich rzeczywistego miejsca ułożenia oraz stanu technicznego, konieczne będzie postępowanie wg aktualnego prawa co najmniej
w odniesieniu do przyłącza wodociągowego.
odnosząc się do uregulowań prawa Budowlanego:
Ustawa Prawo Budowlane podaje (Art. 29. ust.1. pkt.20), że nie jest konieczne pozwolenie na budowę
dla takich przyłączy.
W następnym Art. 29a. ust. 1 ustawa podaje, że jest konieczność sporządzenia planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej – to jest właśnie mapa do celów projektowych. Podaje się tam też o mapie jednostkowej, ale dotyczy to terenów, gdzie nie ma mapy zasadniczej, ogólnej. Tak jest na terenach odległych od siedlisk ludzkich – tutaj chyba nie ma takiej sytuacji, choć też będzie to mapa aktualna, czyli do celów projektowych.
Art. 29a ust. 2 podaje, że o zasadach uzgodnień i realizacji decydują uregulowania danego przedsiębiorstwa wod-kan, bo one powstają na podstawie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
Art. 29a ust. 3 podaje, że jeżeli inwestor dokonał zgłoszenia organowi architektoniczno-budowlanemu (działającemu wg prawa Budowlanego), to nie może działać wg ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę. Praktyczny sens jest taki, że ma wybór:
albo postąpi wg tego Artykułu, czyli będzie działał wg zasad przedsiębiorstwa wod-kan,
albo dokona zgłoszenia o którym mowa w Art. 30 Prawa Budowlanego, czyli będzie postępował Wg Prawa Budowlanego (a nie wg Ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę)
Art. 30 prawa Budowlanego reguluje zgłoszenia robót budowlanych, podając w ust. 1a, że budowa przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych podlega zgłoszeniu (organowi architektoniczno-budowlanemu),
o ile Inwestor nie postępuje wg Art. 29a (czyli jeśli nie postępuje wg uregulowań przedsiębiorstwa wod-kan).
Jeśli Inwestor chce, może zamiast zgłoszenia wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu
na budowę na takie przyłącza Art. 30 ust. 1a. Rozwiązanie takie może być wymagane np. przy dofinansowaniu budowy ze środków zewnętrznych (fundusze unijne, kredyt bankowy, itp.).
Następny przepis (Art.. 30 ust.2 podaje, że do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie o posiadaniu prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane oraz – w zależności od potrzeb – szkice, rysunki, pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane wg innych przepisów. Praktycznie o zakresie wymagań decydują uzgodnienia z przedsiębiorstwem wod-kan.
Kolejny przepis (Art. 30 ust.3) wymaga, aby do zgłoszenia dołączyć projekt zagospodarowania działki z opisem technicznym instalacji (o wymaganych rysunkach i uzgodnieniach podano w przepisie poprzednim – art. 30 ust.2). Projekt ten winna opracować osoba z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi (oczywiście czynna zawodowo). Z innych przepisów Prawa Budowlanego wynika, że projekt zagospodarowania działki winien być sporządzony na aktualnej mapie (Art. 34 ust 3 pkt.1 stawia taki wymóg dla projektu budowlanego, ale te same zasady obowiązują dla wszystkich opracowań składanych w związku z robotami budowlanymi).
Po złożeniu w organie budowlanym zgłoszenia, organ ten ma 21 dni na wniesienie ew. sprzeciwu. Inwestor nie może w tym czasie rozpocząć prac – Art. 30 ust. 5. Organ może wcześniej wydać zaświadczenie o braku sprzeciwu – wtedy Inwestor może wcześniej rozpocząć budowę przyłącza, lub jego niedokończonej części. Jeśli zgłoszenie zawiera braki (np. mapa jest nieaktualna lub brak uzgodnień z przedsiębiorstwem wod-kan) organ wzywa do uzupełnienia – Art. 30 ust. 5c.
Po upływie 21 dni i nieotrzymaniu sprzeciwu organu architektoniczno-budowlanego lub wezwania do uzupełnienia, Inwestor może rozpocząć budowę i nie jest tu wymagana żadna dodatkowa czynność,
w tym nie jest wymagane potwierdzenie przez organ, czy ostemplowanie projektu. Art. 30 ust. 5e podaje, jakie roboty na zgłoszenie wymagają ostemplowania dokumentacji – projektu budowlanego. Nie ujęto tam przyłączy.
Należy zwrócić uwagę, że wykonanie przyłącza niezgodne z uzgodnioną dokumentacją może rodzić konsekwencje np. w postaci odmowy włączenia do sieci przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego,
tj. odmowy świadczenia usługi dostawy wody lub odbioru ścieków. W takim przypadku konieczna będzie aktualizacja dokumentacji – także przez osobę uprawnioną i oczywiście za osobną zapłatą.
Wielkopolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa informuje jednocześnie, że niniejsze pismo nie stanowi oficjalnej wykładni prawa i nie jest wiążące dla organów administracji i innych, orzekających
w sprawach indywidualnych.
WYCIĄG Z USTAWY PRAWO BUDOWLANE wg aktualnego stanu prawnego